Промовирана монографијата „Прилепските ликовни уметници”

Градската библиотека „Борка Талески“ во Прилеп ја промовираше монографијата „Прилепските ликовни уметници”, во која се застапени 157 ликовни уметници, скулптори, фотографи и карикатуристи од Прилеп, од почетокот на 19 век до денес.

- Ова е прв обид вака обемно да се опфати ликовното творештво на прилепските уметници. Со ова се потврдува дека Прилеп е расадник на културни работници, на уметници, на творци, изјави Петар Петрески, директор на Библиотеката која ја објави монографијата.

Етнологот Александар Цветкоски истакна дека се работи за книга за прилепскиот ликовен феномен и дека книгата е мала енциклопедија за артизмот, ликовното творештво во Прилеп.

- Таа се обидува да го објасни духот на Прилеп кој има огромна творечка продукција. За тоа говорат и фактите дека голем дел од македонските, не само уметници, туку и писатели се по потекло од Прилеп, што е навистина своевиден феномен, рече Цветкоски.

Монографијата за прилепските ликовни уметници ги опфаќа и четворицата зографи од 19 век - Адамче Јанев, познат како Адамче Зограф, Јован Атанасов-Прилепчанец, Димитрија Андонов–Папрадишки и Ѓорѓи Зографски.

Ова е второ дело што го издава Градската библиотека „Борка Талески“. Првото беше посветено на прилепските писатели и насловено „Прилепското писмо”. Планирана е трилогија која догодина ќе биде комплетирана со монографија за прилепската музичка традиција.

Извор: Кирилица

Изложба на Дејан Арсовски

Вечерва, со почеток во 19 часот, во Изложбениот салон на Националната установа Центар за култура “Марко Цепенков“ - Прилеп ќе биде отворена самостојна изложба на академскиот сликар Дејан Арсовски од Куманово. Изложбата се реализира како плод на добрата соработка и размена на изложби и програми меѓу Центрите за култура од Прилеп и Куманово.

Во последните десетина години станува сé поголем бројот на млади ликовни уметници коишто својата ликовна едукација ја стекнуваат вон границите на Република Македонија. Како последица на овој тренд, со нивното враќање во Македонија, доаѓа до збогатување на македонската ликовна сцена и во квантитативна и во квалитативна смисла а стекнатите искуства стануваат богатства искуства и знаења со нас ќе ги сподели магистрантот на Националната ликовна академија во Софија, младиот ликовен уметник Дејан Арсовски, кој претставувајќи се за прв пат во едно самостојно издание преку колекција од дваесеттина слики ќе се обиде да нé внесе во својот сликарски универзум. Сликите се работени во техниката масло на платно во периодот 2002-2009 г. и повеќе од јасно укажуваат на фактот дека авторот е во фаза на јасно дефиниран ликовен израз којшто, пак, е со тенденција на перманентно себеистражување во тематска смисла и постепено надградување во ликовно - техничка реализација.

Многу уметници во своите трудови генерално завземаат две насоки, првата - обидот да се направи свој имагинарен афигурален апстрактен простор којшто ќе тргнува од интуитивните ресурси на творецот и втората - којашто тргнува од реалниот живот и животните искуства и којашто секогаш се потпира на фигурацијата сфатена како трезор на совршени облици креирани од природата. Арсовски ја преферира втората насока фокусирајќи се на човечката фигура како непресушен извор на инспирација преку кој може многу директно да се комуницира со пошироката публика. Забележителен е неговиот третман на женското тело коешто со сигурност е едно од најсовршените форми во природата, дадено во една мултидисциплинарна опсервација како облик, волумен, колорит и психичка состојба. Доминацијата на женската фигура не е присутна со идеја да предизвика некој еротски дискурс туку да ја потенцира пропорцијата и формата. Визурата е дадена од повеќе ракурси коишто на гледачот му овозможуваат чувство на непосредно присуство а со тоа и директно внесување во атмосферата којашто е битен елемент на секоја слика на Арсовски. Од друга страна, уметникот секогаш во чинот на креирањето, свесно или не, вградува дел од себеси - начинот на којшто ги гледа и доживува ликовите што ги продуцира, сликајќи се и самиот во нив. Човечките фигури на овој млад уметник не се разубавени, тоа се фигури и фаци што ги среќаваме во секојдневниот живот со сите мани и убавини коишто тие ги поседуваат, со сите добри и лоши расположенија што ги носи животот, а кои делумно можеме да ги прочитаме од нивните лица. За поедноставна комуникација, авторот на некои слики става и одредени атрибути (волан, буре, бр.37, знамиња и др.) коишто треба заедно со насловот да ја откријат идејата и да му дадат насоки на конзументот. Композицијата и цртежот се академски избалансирани, со одличен контраст на релација фигура-позадина, а во дел од нив потенцирана е перспективата (Пред малата врата), надреалната поставеност (Мечта на морнарите, Вљубени) како и ангажираниот пристап преку отварање на актуелни прашања ( Непослушниот, Мајка со деца, Симпатична млада левичарка...). Боите се чисти и благо нијансирани од посветли кон потемни кога треба да се стават во функција на доловување на волуменот. Иако на моменти во концептот на оваа ликовна продукција наоѓаме допири со стрипот и плакатот, сепак, можеме да констатираме еден формиран ликовен код којшто Дејан Арсовски секогаш ќе го прави препознатлив. Во таа смисла и првото негово претставување ќе биде забележано од ликовната публика и критика како зачекорување на едно ново име на македонската ликовна сцена кое човечката фигура ја става во центарот на своите ликовни истражувања.

Извор: Culture.in.mk

Британска колекција од Музејот за современа уметност во Прилеп

Изложба на слики од британски уметници е отворена во Центарот за култура „Марко Цепенков“ во Прилеп. Изложени се дела од Дејвид Хокни, Денис Бовен, Хауард Хокин, Бриџит Рајли, Питер Филипс и други, кои се дел од Британската колекција на Музејот на современата уметност во Скопје.

Ќе бидат претставени 30-ина дела работени во класични медиуми - сликарство, цртеж и графика. Изложбата ја организираат Дирекцијата за култура и уметност на Скопје, Министерството за култура и МСУ во рамките на проектот „Кич, да!? Сте или не?“ Целта на проектот е да се презентира и промовира ликовната уметност и да се доближат до публиката не само врвните имиња од македонската туку и од светската ликовна уметност.

Британската колекција во МСУ има особено значење бидејќи е збирка чија висока вредност дава квалитетна карактеристика на вкупната колекција на Музејот. Создавањето на оваа збирка почнало во 1964 година благодарение на британските уметници Денис Бовен и Кенет Куц. Денес во колекцијата има 132 дела од 81 автор.

Извор: Дневник

Римски убавици ископани на Стибера

Две мермерни женски глави високи 31 сантиметар, а широки 23 сантиметри, кои датираат од четвртиот век, се пронајдени деновиве за време на археолошките истражувања на наоѓалиштето Стибера, Прилепско. Лилјана Кепеска, археологот што работи на локалитетот, вели дека откритието е доказ дека на Стибера имало живот во 4 век, што ги урива досегашните претпоставки во научниот свет според кои животот на овој античкиот град замрел во 3 век пред нашата ера. - Двете мермерни глави ги откривме во еден одводен канал. Се работи за претстави на млади жени од доброситуирани семејства. Ова, пак, е потврда дека Стибера бил град со богати економски можности, во кој жените имале значајно место - вели Кепеска, додавајќи дека локалитетот имал големо значење во македонско-хелинистичкиот и во римскиот период.
Покрај мермерните глави, археолозите откриле и епиграфски споменици, садови од керамика, како и делови од нов објект, чијашто функција се уште не може да се препознае. При годинашните ископувања на Стибера е откриен и монументален објект со полукружна апсида од римскиот период. Археолозите велат дека објектот служел за одржување обреди во чест на императорот. Во негова близина се откриени и четири фрагменти од мермерни плочи со натписи (епиграфи), кои, пак, го потврдуваат постоењето и значењето на Стибера во рамките на Римското Царство.

Извор: Време

Ранохристијанска базилика откриена во Зрзе

Ранохристијанска базилика е откриена при археолошките истражувања во манастирскиот комплекс во Зрзе. Базиликата, велат археолозите, има две етапи на живот: првата од 5 и од 6 век, а втората од 9 до 15 век. Таа е откриена на стотина метри северно од манастирот.
- Во базиликата се откриени камени пластики и натпис од петтиот век, кој дополнително ќе се испитува. Најдени се и гробници од петтиот и од шестиот век, како и од 9 до 15 век, во кои има повеќе движни наоди - вели археологот Бранислав Ристески, раководител на истражувања во локалитетот Зрзе.
Според него, овие податоци говорат дека монашката населба откриена со ланските истражувања има ранохристијански корени.
- Новите факти докажуваат дека почетоците на христијанството на овие простори се многу постари. Се потврдува дека Зрзе како локалитет има универзални вредности од аспект на историјата на религијата и на културата во пошироки рамки - вели Ристески.
Годинава беа откриени и нови испосници и уште една монашка црква, која датира од 9 до 15 век, со што е заокружен целиот монашки комплекс.
Освен базиликата, досега се најдени околу 50 монашки ќелии, црква со значаен натпис и други движни наоди, кои се значајни од археолошки, историски и од културен аспект.
Зрзе, по овие истражувања, во иднина треба да стане главна туристичка дестинација на македонскиот манастирски туризам.

Извор: Шпиц

Целодневна журка на базен

Прилепско културно лето, програма за месец Август

Крпен Живот, предпремиерно во Витолиште

Пред жителите на Мариово и голем број прилепчани, ансамблот на Прилепскиот театар прексиноќа во автентичниот амбиент меѓу селските куќи во Витолиште преку претставата „Крпен живот“ ја раскажа приказната за животот минат во овие сега веќе раселени краишта.
- Ова не е само претстава туку реконструкција на еден живот. Обид е да се оживее едно време, а публиката го препознаваше живеењето раскажано во претставата. Со метафорите и асоцијациите од претставата, се надевам ќе прозвучи актуелно, ќе открие некои нови состојби кои ни се случуваат и денес во нашиот крпен живот што го живееме во 21 век, изјави Блаже Миневски, кој ја направи адаптацијата на делото на Стале Попов, авторот роден токму во тие краишта.

Режисерот Владо Цветановски, кој со екипата помина добар дел од пробите во Мариово, смета дека се е симболика и со значење.
- Жителите на Витолиште беа дел од публиката. Претставата речиси како да се одигруваше во нивните домови. Реагираа природно. Целиот ансамбл влезе несебично во создавањето на претставата токму овде, во Мариово. Младите актери немаа дојдено во Мариово досега. Сега на поинаков начин го открија и го засакаа. Месечината ни беше инспициент, а небото и дел од паднатите мариовски куќи ни беа сценографски елементи. А се случи и необично нешто. На генералната проба додека попот во претставата велеше дека црквата се распаѓа, падна и дел од покривот на селската куќа, вели Цветановски.

Сите ние, додава режисерот, треба да најдеме начин оваа земја да ја издигнеме, да се обидеме да го вратиме она што нашите предци ни го порачуваат преку „Крпен живот“: дека најважно од се е да имаш гајрет, да можеш да се насмееш, да се пошегуваш, инаку, како ќе живееле тие луѓе на овие простори, во ова сурова природа.

Претставата „Крпен живот“ премиерно ќе биде изведена на 3 август на Охридско лето.

Извор: Вечер

На прилепско лето се изработуваат портрети на Филип II и на Конески

Меѓународната сликарско-скулпторска манифестација „Прилепско уметничко лето“ е во тек. Дваесетина уметници од повеќе држави творат на различни локации од градот во неколку сликарски техники, мермер, метал и дрво. Меѓу делата што ги работат се портретите на Филип Втори и на Блаже Конески. Автор на портретот на Филип Втори е професорот Зоран Иванов од Белград, а на Блаже Конески - скулпторот и професор Симеон Арнаудов.

„Ќе се обидеме во август портретите излеани во гипс да бидат во бронза или изделкани во камен. Се' зависи од тоа дали ќе добиеме пари“, вели Диме Јанески, секретар на Центарот за современа ликовна уметност, организатор на „Уметничко лето“, која е меѓу најстарите манифестации на Балканот со 52. сликарска колонија.

Покрај од Македонија, годинава ќе има гости од Русија, Србија, Италија и Турција. Прв пат годинава беше организирано фотосафари и петмина фотографи направија уметност од глетките што ги понудија манастирите, околината, луѓето.

„Прилепско уметничко лето“ располага со над 1.500 дела на уметниците, учесници од земјава и странство.
Извор: Утрински Весник